Miras Paylaşımı

Miras paylaşımı, bir kişinin vefat etmesinden sonra mal varlığının yasal mirasçılar arasında bölüşülmesi sürecidir. Türk Medeni Kanunu’nun 495 ila 682. maddeleri, miras hukukunu düzenler. Miras paylaşımı davaları, özellikle mirasçılar arasında anlaşmazlık olduğunda devreye girer. Bu süreçte izlenmesi gereken hukuki yollar aşağıda detaylandırılmıştır.

Miras, bir kişinin vefat etmesiyle yasal veya atanmış mirasçılara intikal eden mal varlığıdır. Yasal mirasçılar Türk Medeni Kanunu’nun 495 ila 501. maddelerinde belirlenmiştir:

• Birinci Derece Mirasçılar: Ölenin altsoyu (çocuklar, torunlar).
• İkinci Derece Mirasçılar: Anne ve baba ile onların altsoyu.
• Eşin Miras Hakkı: Sağ kalan eş, mirasta kan bağı olan mirasçılarla birlikte pay sahibidir (TMK m.499).

Miras paylaşımı, mirasçılar arasında anlaşmalı olarak yapılabileceği gibi, mahkeme kararıyla da gerçekleştirilebilir.

• Anlaşmalı Paylaşım: Tüm mirasçılar, tereke üzerindeki paylarını karşılıklı anlaşma ile bölüşebilir. Bu anlaşma, yazılı ve noter huzurunda yapılmalıdır.
• Mahkeme Yoluyla Paylaşım: Mirasçılar arasında anlaşmazlık çıkarsa, sulh hukuk mahkemesi devreye girer. Mahkeme, terekeyi değerlendirir ve mirasın paylaştırılmasına karar verir.

1. Terekenin Tespiti:
   Mirasa konu olan malların, hakların ve borçların belirlenmesi için terekeden sorumlu mahkemeye başvuru yapılır.
   
2. Payların Belirlenmesi:
   Mahkeme, Türk Medeni Kanunu’nun miras paylarına ilişkin hükümlerine göre, her mirasçının payını belirler (TMK m.495-501).
   
3. Mirasın Tasfiyesi ve Paylaştırılması:
   Tereke mal varlığı, borçların ödenmesinden sonra kalan değerler üzerinden paylaştırılır (TMK m.640).
   

Türk Medeni Kanunu’na göre, mirasçıların pay oranları şöyledir:

• Çocuklar eşit pay alır.
• Sağ kalan eş, altsoy ile birlikte mirasçı olduğunda mirasın dörtte birine (1/4), anne-baba ile birlikte mirasçı olduğunda yarısına (1/2) sahiptir.

• Saklı Pay Nedir?
  Saklı pay, miras bırakanın tasarruf edemeyeceği kısım olup, yasal mirasçıların korunmasını sağlar (TMK m.506). Örneğin, çocukların saklı payı yasal miras paylarının yarısıdır.
  
  Saklı Payın İhlali Durumu:
  Miras bırakan, saklı payları ihlal edecek şekilde tasarrufta bulunursa, mirasçılar tenkis davası açabilir (TMK m.560).
  

• Paylaşım Anlaşmazlıkları: Mirasçılar arasında pay oranları konusunda uyuşmazlık çıkabilir.
• Mirasçılığın İptali: Mirasçı olduğu iddia edilen kişinin bu hakkına itiraz edilebilir (TMK m.641).
• Vasiyetnamenin Geçerliliği: Mirasçılar, miras bırakanın vasiyetnamesine karşı dava açabilir.
• Tereke Borçları: Mirasçılar arasında borçların paylaşımı konusunda anlaşmazlık olabilir.

• Tenkis Davası (TMK m.560): Saklı paylarının ihlal edildiğini düşünen mirasçılar, saklı paylarını geri almak için tenkis davası açabilir.
• Vasiyetnamenin İptali (TMK m.557): Vasiyetnamenin hukuka aykırı şekilde düzenlendiğini düşünen mirasçılar, iptal davası açabilir.
• Mirasçılığın Reddi (TMK m.610): Yasal mirasçılar, mirası reddederek mirasçılık sıfatından feragat edebilir.

Miras paylaşımı davalarında yetkili mahkeme, miras bırakanın son ikametgahının bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesidir (TMK m.576).

• Tenkis davalarında zamanaşımı süresi, mirasın açılmasından itibaren 10 yıldır (TMK m.571).
• Vasiyetnamenin iptali için zamanaşımı süresi, vasiyetin öğrenilmesinden itibaren 1 yıldır.